Menstrual sancılar əksər qadınlar üçün ümumi bir problemdir. Bir çox qadın müntəzəm olaraq hər ay bu ağrıları yaşayır və öz yüngülləşdirmə üsullarından istifadə edir. Bəzi hallarda bu ağrılar o qədər şiddətli ola bilir ki, qadın hətta gündəlik həyat fəaliyyətini belə yerinə yetirə bilmir.
Qadınlarda menstrual dövr kimi tanınan bu zaman dilimi menstruasiyanın ilk günü başlayır və sonrakı menstruasiyanın ilk günü bitir. Orta hesabla 28 gün davam edən bu dövrdə yumurtalıqlardan "estrogen" və "progesteron" adlı iki fərqli hormon ifraz olunur. Bu hormonlar uşaqlığın "endometrium" adlanan daxili təbəqəsində dəyişikliklərə səbəb olur. Dövrün orta hesabla 14-cü günündə yumurtalıqlardan ayrılan yumurta döllənərək borulardan birinə keçir. Döllənmə olmadığı hallarda hormonlar elə dəyişir ki, uşaqlığın daxili təbəqəsi tökülür və beləliklə menstruasiya başlayır.
Bədənin kimyasında dəyişikliklər uşaqlıqda daralmalara səbəb olur
"Uterus" olaraq da bilinən uşaqlıq əzələlərdən ibarətdir. Bütün əzələlər kimi yığılıb rahatlayan uşaqlıq menstruasiya zamanından öncə bədənimizdə bəzi maddələrin artması səbəbindən dövründə daha güclü bir daralma göstərir. Bu sancılar dövri olaraq sancı kimi hiss edilə bilən ağrılara səbəb ola bilər. Sancılara səbəb olan "prostaqlandinlər" kimi tanınan maddələrin səviyyəsi menstruasiya davam etdikcə azalır. Bu azalma həm də menstruasiyanın ilk bir neçə günündən sonra ağrıların azalması ilə izah olunur.
Adətən qarın altında və ya bel nahiyəsində özünü göstərən sancı, ağrı və dartılma ilə ayaqların yuxarı hissələrində də hiss edilə bilər. Bunlardan başqa ishal, ürəkbulanma, qusma, baş ağrısı və başgicəllənmə kimi şiddətli şikayətlər də menstrual sancılar arasında yer alır.
Menstrual sancıları ciddi qəbul edin!
Aybaşı ağrıları "ilkin" və "ikincili" olaraq təsnif edilir.
- Birincil ağrılar "prostaqlandin" ifrazının səviyyəsinin artması nəticəsində yaranan ağrılardır və gənc qızlarda ilk menstruasiyadan dərhal sonra görünür.
- İkinci dərəcəli ağrılar isə irəliləyən yaş dövründə ortaya çıxan ağrılardır. Təbii dəyişikliyə bağlı olmadığı üçün menstruasiya zamanı bu ağrıların şiddətində artım olmaya bilər. Belə ağrıların əsas səbəbləri şokolad kistləri kimi tanınan "endometrioz" və "mioma"dır.
Menstrual sancıların öhdəsindən idman etməklə gələ bilərsiniz.
Həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova bildirir ki, hər bir qadın menstrual sancı ilə mübarizə aparmaq üçün öz üsullarını inkişaf etdirə bilər. Məsələn, həftədə bir neçə gün idman etmək ağrının öhdəsindən gəlməyə sizə kömək edəcəkdir. Qarın nahiyəsinə qoyulan isti su torbası ağrıları azaltmaq üçün başqa bir tövsiyə edilən üsuldur. Menstrual sancılar artdıqda yaxşı bir yuxu yatmaq da simptomları aradan qaldırmağa kömək olacaqdır.
Həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova onu da qeyd edir ki, menstrual sancının öhdəsindən gəlmək üçün mütəxəssis tövsiyəsi almaqda fayda var.
Hamiləlik Testi: Dəqiq Nəticə Üçün Bunlara Diqqət Edin
Qadınların böyük əksəriyyəti ilkin menstruasiya zamanı sancıları aradan qaldırmaq üçün ağrıkəsicilərdən istifadə edirlər. Ağrıkəsicilər xüsusilə menstrual dövrünün başlanğıcının ilk siqnalları ilə qəbul edilməyə başlandıqda daha təsirli olur. Əgər şəxsin qaraciyər xəstəliyi və ya mədə xorası varsa, ağızdan qəbul edilən ağrıkəsicilər tövsiyə edilmir. Birincili menstrual sancılar üçün seçilən başqa bir dərman doğuma nəzarət həbləridir. Hormonlu intrauterin cihazlar da ilkin aybaşı sancılarının müalicəsində effektiv nəticə verir.
Doğuşdan Sonra Depressiya: Anaların Sıx Qarşılaşdığı Problemlər
Digər tərəfdən, ikincili menstruasiya sancılarında problemin əsl mənbəyini tapmaq üçün ətraflı ginekoloji müayinə tələb olunur. Belə hallarda diaqnostik məqsədlə qapalı üsul kimi tanınan "laparoskopik" müdaxiləyə müraciət etmək lazım gələ bilər.
Həkim-ginekoloq Xanım Adıgözəlova menstrual sancıların müalicəsi üçün mütləq həkimə müraciət edilməsini tövsiyə edir. Həkim nəzarətindən sonra alternativ müalicə üsullarından istifadə etmək olar. Qeyd edək ki, bütün bu üsulların yalnız həkim nəzarəti ilə tətbiq edilməlisi tövsiyə olunur:
Akupunktur. Bu, bədəninizin strateji nöqtələrinə çox incə iynələr daxil etməklə menstrual ağrıları aradan qaldırmağa kömək edən vasitədir. Subkutan elektrik sinir stimullaşdırılması (TENS). TENS cihazı içərisində elektrodları olan xüsusi yapışqanla dəriyə yapışdırılır. Elektrodlar sinirləri stimullaşdırmaq üçün müxtəlif səviyyələrdə elektrik cərəyanı təmin edir. Tədqiqatlar zamanı TENS-in menstrual ağrıları aradan qaldırmaqda plasebodan daha təsirli olduğu aşkar edilmişdir. Bitki mənşəli vasitələr. Piknogenol, şüyüd, primrose yağı kimi bəzi bitki mənşəli məhsullar menstrual sancıları azalda bilər.
Şiddətli menstrual sancılar müxtəlif xəstəliklərə səbəb ola bilər. Bu vəziyyət endometrioz, mioma, çanaq orqanlarının iltihabi xəstəliklərindən yarana bilər. Bu səbəbdən sancıların ilk mərhələsində mütləq həkim müayinəsindən keçməyi unutmayın.
Menstrual sancılarla bağlı sizdə yaranan bütün suallarla bağlı 055 555 29 59 nömrəsilə həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova ilə əlaqə saxlaya, müayinə üçün gün və məsləhətlər ala bilərsiniz.